Iedereen van 18 jaar en ouder die in Nederland woont is verplicht een basiszorgverzekering af te sluiten. De basiszorgverzekering dekt de kosten van medische behandeling volgens een wettelijk beschreven pakket aan zorg. In het basispakket zit onder meer geneeskundige zorg door huisartsen, ziekenhuizen, medisch specialisten en verloskundigen, ziekenhuisverblijf, beperkte tandheelkundige zorg tot achttien jaar en geneesmiddelen. Voor zorg die niet in het basispakket zit, zoals fysiotherapie, uitgebreidere tandheelkundige hulp en alternatieve geneeswijzen, kunt u een aanvullende verzekering afsluiten. Dit is echter niet verplicht. De premie voor de basiszorgverzekering bestaat uit een inkomensafhankelijke bijdrage (deze wordt bruto door de werkgever vergoed) en een nominale premie. De nominale premie voor de basisverzekering wordt door de consument zelf betaalt en wordt ieder jaar bijgesteld. Iedereen betaalt dezelfde nominale premie voor dezelfde variant van de basiszorgverzekering. Voor verzekeraars geldt een verbod op premiedifferentiatie: de verzekeraar mag voor eenzelfde verzekering geen hogere premie vragen op grond van leeftijd, geslacht of gezondheid.

Verzekeraars hebben ten aanzien van de basiszorgverzekering een acceptatieplicht. Die acceptatieplicht geldt niet voor de aanvullende verzekering. Verzekerden hebben op de basiszorgverzekering een verplicht eigen risico dat ook elk jaar wordt bijgesteld.